Алматы қаласында және қала маңында прокурорлар 100-ден астам жер нысанын мақсатты пайдаланылуын заңсыз өзгерту және егжей-тегжейлі жоспарлау жүйесінің (ЕЖЖ) бұзылу жағдаяттары анықтады. Прокурордың наразылығына сәйкес, 250 гектар аумақтағы 120 учаскеде заңсыз құрылысқа тосқауыл қойылды. Бұл туралы депутаттардың сауалына жауап берген Бас прокурор Берік Асылов хабарлады.
Құрылыс бақылауы нашар
“Өткен жылы прокуратура органдары елорданың, республикалық маңызы бар қалалардың және облыс орталықтарының құрылысын тексеруге бағытталған шаралар жүргізді. Тексерулер нәтижесінде жергілікті атқарушы және бақылаушы органдар тарапынан құрылыс саласында тиісті бақылаудың әлсіздігі анықталды. Нәтижесінде жер нысандары мен құрылыс рұқсаттары азаматтардың пікірін, инженерлік, транспорттық және әлеуметтік инфрақұрылым мүмкіндіктерін ескермей берілуде. Үкімет пен құрылыс компанияларының манипуляциялары қалаларды жүйесіз салуға, қалалық орта мен жасыл аймақтардың нашарлауына, халықтың өмір сүру сапасының төмендеуіне әкеліп соқты,” – деді Бас прокурор.
Берік Асылов Алматы қаласының үкімет жұмысындағы кемшіліктердің бірі ретінде тиімді құрылыс жоспарлау жүйесінің болмауын атап өтті. Қаланың бас жоспары 2004 жылы қабылданып, қазіргі жағдайларға сәйкес келмейді. Мысалы, демография, жылумен қамту және экологиялық талаптар ескерілмеген. Сонымен қатар, сейсмологиялық қауіптер де назардан тыс қалған.
Заңсыз жер нысандары қайтарылды
“Медеу табиғи саябағы аумағында 45 гектар жер учаскелерінің үшінші тұлғаларға берілген фактілері анықталды. Алматы прокуратурасы осы заңбұзушылықтар бойынша жерді пайдалануға рұқсат беру құжаттарын жою туралы 10 талап арыз берді. Аталған талап арыздар Медеу аудандық сотында қаралуда. Сонымен қатар, 13 гектар аумақта жеке тұрғын үй құрылысын жүргізу үшін бөлінген учаскелердің мемлекеттік актілері де жойылды,” – деді Асылов.
Алматы қаласының жер ресурстарын басқару департаменті прокуратура органдарының жұмысының нәтижесінде 167 гектар аумақтағы 173 учаскені қайтарғанын хабарлады. Құзырлы органдарға 6,05 гектар жерді қайтару туралы 40 талап арыз берілді. 750 жер нысаны бойынша тексеру жұмыстары жалғасуда.
Бақылауды күшейту қажет
“Құрылыс саласындағы бақылау жүйесін күшейтуді ұсынамыз. Құрылыс үрдістерінің ашықтығын қамтамасыз ету үшін жер нысандарын алу кезеңінен пайдалануға беру кезеңіне дейін барлық рәсімдерді бақылау және келісім үшін «бір терезе» механизмін әзірлеу қажет. Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау және төтенше жағдайлар органдарына құрылыс құжаттарын келісу құзыретін беру қажет,” – делінген жауапта.
Берік Асылов атап өткендей, үкімет заңдылықты бұзушылықтарды жою бойынша жол картасын әзірледі. Бас прокуратураның ұсыныстары қолдау тапты, ал Алматы маңындағы таулы және тау бөктеріндегі аймақтарда жеке құрылысқа жер учаскелерін беру мәселесі прокуратура органдарының құзыретіне кірмейді.
Сәуірдің ортасында Сенат депутаттары премьер-министр мен Бас прокурорға Алматының тау бөктеріндегі аумақтарында заңсыз құрылыс қаупі туралы сауал жолдаған болатын.
Естеріңізге сала кетейік, сәуірдің ортасында Сенат депутаттары премьер-министр мен Бас прокурорға сауал жолдады. Олар Алматының тау бөктеріндегі аумақтардағы хаотиялық құрылыс апатқа әкелуі мүмкін екенін атап өтті. Депутаттар сонымен қатар таулы және тау бөктеріндегі аймақтарда жеке құрылысқа мораторий жариялауды ұсынды. 2022 жылы Алматының қазіргі және болашақ келбетін архитектура саласындағы мамандар Go Viral 2022 жыл сайынғы фестивалінде панельдік талқылау барысында қарастырды. Жаңа жобалар жиі қоғамдық резонанс туғызатыны белгілі.
