Қазақстанда тұрғын үй бағасы ауыр жүк көліктерінің қозғалысына шектеулер енгізілуіне байланысты қымбаттауы мүмкін. Бұл туралы LS-ке Астана қаласындағы құрылысшылар одағының филиалының директоры Вячеслав Лазарев хабарлады.
Ол 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде осы санаттағы ауыр жүк көліктерінің жалпы пайдаланымдағы жолдармен жүксіз жүруіне тыйым салынуы мүмкін екенін түсіндірді. Сонымен қатар, жүк көліктерінің таразы салмағын өлшенеді, ережені бұзғандарға 1 мың айлық есептік көрсеткіш (2025 жылы 3,9 миллион теңге) көлемінде айыппұл салынады.
Лазаревтің айтуынша, бұл өзгерістер бетон жеткізу тарифтеріне және соның салдарынан тұрғын үй құнына әсер етеді.
«Бұл материал құрылыс-жөндеу жұмыстарында 7-20 пайызды құрайды. Көлемі 8-9 текше метр ауыр жүк көліктерінің өтуіне тыйым салынған жағдайда үш-төрт текше метр бетон араластырғыш машиналарды пайдалану қажет болады. Бұл құрылыс жұмыстарының құнын 5-7 пайызға арттырады. Қазіргі уақытта құрылысшылар 10-12% ең төменгі маржа бойынша жұмыс істеп жатқандықтан, бұл шығындар тұрғын үй құнына аударылады. Осылайша, пәтерлер 5-7 пайызға қымбаттауы мүмкін. Бұл мектеп, аурухана сияқты әлеуметтік нысандарға да қатысты. Мемлекеттік органдар өз шығындарын көбейтуге мәжбүр болады, бұл бюджет тапшылығы аясында тиімсіз», – деп түсіндірді LS сұхбатшысы.
Ол сондай-ақ, қазіргі уақытта бетон бағасы шамамен 15 пайызға қымбаттағанын, ал кейбір салаларда бағаның 30-35 пайызға дейін өскенін атап өтті. Сондықтан, көлік шектеулері қосымша жүктеме тудырады.
Сондай-ақ, жобаларды жүзеге асыру уақыты 30 пайызға артады. Бұрын монолитті-құрылыс жұмыстары алты айда аяқталса, енді бір жылға дейін уақыт қажет болуы мүмкін.
Кейіннен кейбір құрылысшылар ұсыныстарды көбейту бойынша міндеттемелерді қабылдай алмай, қызметін азайтады. Бұл тұрғын үй секторы мен әлеуметтік нысандар құрылысының қарқынына теріс әсер етеді.
Лазаревтің айтуынша, саланың дамуына теріс әсер ететін тағы бір фактор — уақыт белдеуінің өзгеруі. Бұрын ғимараттың жоғарғы қабаттарында жұмыс күннің соңына, яғни 17:00-18:00 -ге дейін жалғасса, қазір бұл уақыт 16:00-де шектеліп қалады. Бұл құрылыс мерзімдерін 10-15 пайызға ұзартады.
Осыған байланысты Құрылысшылар одағы бірқатар шараларды ұсынды.
Біріншіден, ауыр жүк көліктеріне тыйым салуды 2026 жылға дейін шегеруді ұсынды, бұл құрылыс компанияларына дайындық жүргізуге мүмкіндік береді.
Екіншіден, тыйым салудың орнына, 500 мың теңге көлемінде қосымша салық енгізу ұсынылды. Бұл салық ауыр жүк көліктеріне қала бойынша еркін қозғалу мүмкіндігін береді және жергілікті билікке жолдарды жөндеуге қаржы бөлуге мүмкіндік туғызады. Бұл шара Астана қаласының бюджетіне 5 миллиард теңге қосымша пайда әкеледі.
Үшіншіден, Лазарев атап өткендей, елімізде салынып жатқан жолдардың сапасын арттыру қажет. Нәтижесінде ауыр жүк көліктерінің болуына қарамастан қызмет ету мерзімі ұзарады.
Соңында, сарапшы уақыт белдеуін бұрынғы қалпына келтіруді ұсынды, бұл құрылыс қарқынын арттырар еді.
